Gaboń

Wieś w powiecie nowosądeckim położona nad Dunajcem, założona przez ks. Gryfinę w 1293 r. Wchodziła ona w uposażenie starosądeckiego klasztoru. Do 1782 r. używała pieczęci z wyobrażeniem jakby kamienia młyńskiego otoczonego napisem „URZĄD GMINY W GABONIU”. „GABOŃ” należy do nazw typowo zagadkowych. Nawet dla językoznawcy jest wiele niejasnych szczegółów znaczeniowych i gramatycznych. Przeciętnemu człowiekowi nie kojarzy się ona z żadnym wyrazem rodzinnego języka. Wynika to przede wszystkim ze starożytności nazwy. Po raz pierwszy zanotowano ją już w 1276 r. w postaci „GABANIE”, a w 1293 r. pojawia się jako „GABOŃ”. Nazwę swoją GABOŃ zawdzięcza swojemu pierwszemu właścicielowi o nazwisku GABAN. To objaśnienie nazwy nie może być brane jako jedyne, lecz przyjmując, że podstawą nazwy wsi jest imię osobowe właściciela, można przyjąć jako najbardziej prawdopodobne. Obecnie GABOŃ jest ośrodkiem typowo rolno-sadowniczym, administracyjnie należy do Urzędy Miasta i Gminy Stary Sącz. Od sierpnia 1983 roku oddzielona została od Gołkowic nowa parafia – Gaboń / z przysiółkami: Mołdawówka, Wola, Klin, Wilkówka, Ćwierci, Przychód, Jachlówka, Osada, Grabie, Opalana /.
Pierwszym jej proboszczem został ks. mgr Czesław Litak. Przed młodo powstałą parafią stało wielkie zadanie – budowa kościoła. Wstępną dokumentację budowy przekazał proboszcz z Gołkowic zapewniając o materialnym wsparciu. Początkowo nabożeństwa odprawiane były w drewnianej kaplicy. Prace przy budowie kościoła rozpoczęto już w pierwszych dniach sierpnia, na placu budowy oprócz pełnych zapału ludzi pojawił się także ciężki sprzęt. Kamień węgielny poświęcony przez Jana Pawła II wmurowano 1 maja 1984 roku, którego dokonał J.E. Ks. Biskup Józef Gucwa / godz. 15.00 /.
Budowę rozpoczęto w maju 1987 roku a poświęcenia kościoła dokonał J.E. Ks. Biskup Jan Styrna 1 stycznia 1995 roku. Konsekracji / dedykacji / kościoła dokonał ks. bp dr Andrzej Jeż – Ordynariusz diecezji tarnowskiej w dniu 27 października 2013 r. o godz. 11.00. Ekspertyzę geologiczno-inżynierską działki na której wybudowano kościół opracował mgr inż. Andrzej Stąporek w listopadzie 1982 roku na zlecenie parafii rzymskokatolickiej w Gołkowicach. Plan realizacyjny wykonał mgr inż. arch. Jan Okowiński w listopadzie 1982 roku. Zaprojektowano dwa boczne wejścia. Zaplecze i zakrystia z punktem katechetycznym za ołtarzem. Projekt techniczno-architektoniczny wykonał mgr inż. arch. Jan Okowiński w maju 1983 roku; zaś projekt techniczny wykonali: mgr inż. Bogusław Sokal i mgr inż. Barbara Weredyńska-Kohut również w maju 1983 roku. Miejsce usytuowania kościoła znajduje się przy drodze bocznej od głównej drogi przez wieś Gaboń. Kościół usytuowany jest na osi działki równolegle do warstwic w terenie. Wejście i dojazd z kierunku drogi głównej prowadzącej przez wieś. Zaprojektowano parking na 17 stanowisk. Kościół zaprojektowano nawiązując do tradycyjnych form budownictwa sakralnego tego regionu. Jednokondygnacyjny, jednonawowy, murowany z wieżą wolno stojącą. Zaprojektowano dwa boczne wejścia. Za ołtarzem zaplecze i zakrystia z punktem katechetycznym dla 25 dzieci. Podpiwniczenia na cele gospodarcze i instalacyjne, sanitariaty.
Dane ogólne: pow. zabudowy: 679 m2; pow. użytkowa – 600 m2; kubatura 7500 m3. Powierzchnia działki pod budowę kościoła 5500 m2.

Konstrukcje

Mury piwnic i parteru wykonano z kamienia i cegły, strop nad piwnicą i nad zakrystią żelbetowy – wylewny, konstrukcja wieży na ścianach żelbetowa,, wylewna w partiach dachu drewniana, dach o konstrukcji drewnianej. Zaprojektowano dach z ustrojem wieszarowym, stolarka drzwiowa i okienna z usztywnieniami stalowymi, indywidualna, wykończenie zewnętrzne: cokół – kamień naturalny w układzie regularnym; mury powyżej cokołu cynkowane – białe; stolarka w kolorze drewna naturalnego; pokrycie dachu – blacha trapezowa. W obiekcie wykonano następujące instalacje: elektryczna, oświetleniowa, odgromowa, wodociągowa, wodno-kanalizacyjna, centralnego ogrzewania, instalację gazową. – Projekt techniczny instalacji centralnego ogrzewania został wykonany przez mgr inż. Elżbietę Niemiec w maju 1983 roku; instalacja gazowa – projekt techniczny instalacji gazowej wykonała mgr inż. Alfred Gajdosz w grudniu 1993 roku. Wykonano obejście wokół kościoła przez podniesienie terenu ok. 0.6-1,2 cm. Od strony południowej i wschodniej obejście jest ograniczone szkarpami ziemnymi. Ogrodzenie terenu działki trwałe na wysokim kamiennym cokole z wypełnieniami przęseł elementami z żelaza.
Kościół posiada wentylację grawitacyjna i mechaniczną – wentylację grawitacyjną stanowią 4 przewody wyprowadzone ponad dach kościoła oraz 4 kratki wentylacyjne usytuowane w stropie i wyprowadzone na zewnątrz. Wentylacja grawitacyjna zapewnia jednokrotną wymianę powietrza całej kubatury kościoła w ciągu godziny. Nawiew powietrza wentylacyjnego poprzez nawietrzniki podokienne oraz okna uchylne, wywiew poprzez 8 kratek wentylacyjnych oraz sieć przewodów i wyrzutnię ścienną. Powietrze zasysane jest wentylatorem promieniowym.
W maju 1984 roku mgr inż. arch. Jan Okowiński na zlecenie inwestora wykonał aneks do projektu technicznego – architektura, który przewidywał: 1/ zmiany nie zmieniają gabarytów bryły kościoła, wyrazu architektonicznego. Powiększono sale katechetyczną; 2/ zlikwidowano sanitariaty dla dzieci na parterze; 3/ przedłużono klatkę schodową na strychu, likwidując wyjścia przez wyłaz, klamry; 4/ zalecono wykonanie pełnego podpiwniczenia pod częścią niską kościoła przeznaczoną na cele gospodarcze; 5/ na wniosek inwestora doprojektowano chór.
Projekt techniczny wewnętrznej instalacji gazowej wykonała p. mgr inż. Alfreda Gajdosz z Biczyc Dolnych – grudzień 1993.